Η κρίση της ακρίβειας αν το δούμε από ένα γενικότερο πλαίσιο αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτυχίας του λεγόμενου μηχανισμού της αγοράς. Η θέση πως η ελεύθερη αγορά (που στην Ελλάδα μόνο ελεύθερη δεν μπορούμε να πούμε πως είναι), μπορεί να λύσει κάθε οικονομικό πρόβλημα, συμπεριλαμβανομένου και αυτό της ακρίβειας, τελικά αποδείχθηκε ένα από τα πιο σύντομα ανέκδοτα στην ιστορία των οικονομικών θεωριών. Ιδίως όταν στην Ελλάδα αντί για ελεύθερη αγορά κυριαρχεί η λεγόμενη «αγορά των καρτέλ» όπου οι τιμές ανεβοκατεβαίνουν ανάλογα με τη βούληση ορισμένων οικονομικών και πολιτικών παραγόντων και συμφερόντων. Η «βαριά» βιομηχανία της ελληνικής οικονομίας, δηλαδή ο τουρισμός προφανώς δεν αποτέλεσε εξαίρεση με την ακρίβεια να επηρεάζει σε καθοριστικό βαθμό την πορεία των τιμών σε κάθε παράγοντα που έχει να κάνει με τον τουριστικό κλάδο, από τα ακτοπλοϊκά έως και τα ξενοδοχεία.
Σε πολιτικό επίπεδο
Στην χώρα μας υπάρχει μια ιδιομορφία στο φαινόμενο της ακρίβειας. Το ένα μέρος της είναι όντως εισαγόμενο καθώς έχουν συμβεί πολλά γεγονότα τα προηγούμενα χρόνια που επηρέασαν τις τιμές σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Το δεύτερο μέρος της είναι καθαρά θέμα διαχείρισης της ελληνικής κυβέρνησης. Και ως προς αυτό το θέμα κάθε ενέργεια και παρέμβαση αποδείχθηκε πότε ανεπαρκής ή άλλοτε φωτογραφική διάταξη εξυπηρέτησης συγκεκριμένων επιχειρηματικών κύκλων συμφερόντων. Το ίδιο έγινε με και με τον κλάδο του τουρισμού. Μπορεί οι αριθμοί να δείχνουν ότι ευημερούν, όμως εάν κάποιος παρατηρήσει σχετικώς τα ποιοτικά στοιχεία της οικονομίας του τουρισμού μας θα διαπιστώσει μια ξεκάθαρη ανισορροπία. Θα διαπιστώσει ότι έχουμε πολίτες και κατηγορίες ανθρώπων πολλών ταχυτήτων. Αυτό με δύο λόγια σημαίνει πως με τα δεδομένα που ισχύουν δεν έχουν την δυνατότητα όλοι οι Έλληνες πολίτες να κάνουν διακοπές με αξιοπρέπεια κατά την διάρκεια της άδειας του καλοκαιριού. Ειδικά την φετινή καλοκαιρινή τουριστική σεζόν οι τιμές σε ότι έχει να κάνει με διακοπές, ξενοδοχεία, εισιτήρια έχουν ξεπεράσει κάθε όριο προκλητικότητας. Όταν για παράδειγμα μια τετραμελής οικογένεια χρειάζεται μόνο για τα ακτοπλοϊκά πάνω από 1000 ευρώ τότε μπορούμε να πούμε με σιγουριά πως η κατάσταση έχει ολοκληρωτικά ξεφύγει. Κι αυτό διότι όπως προείπαμε δημιουργούν πολίτες πολλών ταχυτήτων. Όταν οι τιμές ξεφεύγουν τόσο πολύ τότε η μεγάλη πλειονότητα των πολιτών αδυνατούν να επιλέξουν τον προορισμό της αρεσκείας τους. Όταν η κυβέρνηση αντί να νομοθετήσει αντίστοιχα και να προστατέψει τους πολίτες που βάλλονται από την εξέλιξη αυτή, αυτή μένει θεατής των γεγονότων τότε μπορούμε κάλλιστα να μιλήσουμε είτε για ανικανότητα είτε για συνενοχή στο έγκλημα. Έτσι με αυτό τον ρυθμό θα οδηγηθούμε στο αποτέλεσμα να μην έχουμε την δυνατότητα ως πολίτες αυτής της χώρας να ταξιδέψουμε στα νησιά μας ή και σε άλλους δημοφιλής προορισμούς της χώρας. Έτσι, νομοτελειακά οι μόνοι που στο τέλος θα μπορούν να επισκέπτονται την χώρα μας για διακοπές εκτός από τους οικονομικά ευκατάστατους συμπατριώτες μας θα είναι οι ξένοι τουρίστες.
Αρχικά να ξεκαθαρίσουμε δύο πράγματα. Πρώτον, είναι πολύ θετικό για την χώρα μας και την οικονομία μας να υποδεχόμαστε όσο το δυνατόν περισσότερους πολίτες άλλων χωρών που επιθυμούν να κάνουν διακοπές στην Ελλάδα, και δεύτερον το πρόβλημα δεν είναι με τους ξένους τουρίστες αλλά με το ασφυκτικό οικονομικό πλαίσιο όπου αποτρέπει τον εσωτερικό τουρισμό. Η στάση της ελληνικής κυβέρνησης απέναντι σε αυτό το φαινόμενο χαρακτηρίζεται από μια πρωτοφανή απάθεια και αδιαφορία ως προς τους Έλληνες πολίτες που αδυνατούν λόγω των υψηλών τιμών. Εκτός από αυτά οφείλουμε να σταθούμε και στο κομμάτι των εργαζομένων στο τουρισμό. Στις τελευταίες σεζόν παρατηρήθηκε πολύ έντονα το ζήτημα της έλλειψης προσωπικού. Αυτό φυσικά προέκυψε εξαιτίας των χαμηλών μισθών και των άθλιων συνθηκών εργασίας, για να μην μιλήσουμε για τις συνθήκες διαμονής τους. Μέσα σε όλα αυτά, πολλές φορές παρατηρούμε από βουλευτές και υπουργούς να κάνουν αδιανόητες, απαράδεκτες και αλαζονικές δηλώσεις όπως «αν δεν μπορούν να πάνε διακοπές ας πάνε στα χωρία τους» ή ακόμα κι από «δημοσιογράφο» το απίστευτό «να μην κάνουν διακοπές οι πολίτες Ιούλιο – Αύγουστο για να μην ενοχληθούν οι τουρίστες». Είναι λοιπόν προφανές ότι είναι πολιτική θέση της κυβέρνησης να θέλει να επιβάλλει μια νοοτροπία να θεωρείται υπερπολυτέλεια το να μπορεί κάποιος να κάνει μερικές μέρες διακοπές με αξιοπρέπεια.
Διάβασε επίσης: SEREXPO: Eνώνουν τις δυνάμεις τους το Επιμελητήριο Σερρών και η ΔΕΘ-HELEXPO
Προφανώς οι λόγοι που αντί να λύσει το πρόβλημα θέλει να το κανονικοποιήσει είναι οι εξής. Αρχικά με τον πιο χυδαίο τρόπο θέλει να συνεχίσει να εξυπηρετεί διάφορα οικονομικά συμφέροντα, δεύτερον, επιθυμεί να δημιουργήσει μια κοινωνία από υποτελείς πολίτες και ακόμα χαμηλότερων προσδοκιών και τρίτον, μέσω του τουρισμού – υπερτουρισμού η κυβέρνηση προσπαθεί κάθε χρόνο να καλύψει τα κενά που αφήνει η ανεπαρκής νεοφιλελεύθερη οικονομική πολιτική της.
Έχουμε εναλλακτική;
Το ζήτημα με τα μεγάλα προβλήματα δεν είναι μόνο να τα αναγνωρίσεις αλλά να προτείνεις μεγάλες λύσεις. Και το πρόβλημα εδώ είναι η νεοφιλελεύθερη πολιτική και αντίληψη. Οι αγορές όποτε έχουν αφεθεί στην χώρα μας ανεξέλεγκτες μόνο μεγάλα προβλήματα έχουν προκαλέσει. Πρώτο πράγμα που μια κυβέρνηση οφείλει να κάνει είναι η νομοθέτηση μέτρων που θα προστατεύσουν τον εσωτερικό τουρισμό και θα βάζουν όρια στις τιμές. Δεύτερο και πιο ουσιαστικό, είναι η ριζική αλλαγή στην αντίληψη στην οικονομική πολιτική που οφείλουμε να κάνουμε για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της ακρίβειας.
Συνοπτικά, με μια τέτοια στρατηγική που θα βασίζεται στα νεο-κεϋνσιανά πρότυπα, η συνολική ζήτηση θα αυξάνεται, όπως και οι δημόσιες δαπάνες, η φορολογία μειώνεται και η προσφορά χρήματος αυξάνεται, ενώ, ταυτόχρονα, τα επιτόκια τείνουν να υποχωρούν ή τουλάχιστον διατηρούνται στα τρέχοντα επίπεδα. Έτσι, μια προοδευτική νεο-κεϋνσιανή προσέγγιση θα μπορούσε με έναν σοβαρό και μελετημένο σχεδιασμό να αποδειχθεί μια αποτελεσματική λύση όχι μόνο για τον τουρισμό αλλά γενικά για την ελληνική οικονομία. Όλα αυτά προφανώς απαιτούν περαιτέρω οικονομική ανάλυση. Θα έχουμε ξανά την ευκαιρία να αναλύσουμε σε μεγαλύτερο επιστημονικό βάθος.
Ακολούθησε το makeyourway.gr στο Google News