Συνάντησα τον Νικόλα Φαραντούρη σε ένα από τα συχνότατα ταξίδια του στην Ελλάδα. Υποψήφιος Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και ευρωβουλευτής. Αλλά και πολλά άλλα: Καθηγητής Ευρωπαϊκού Δικαίου και Δικαίου της Ενέργειας στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς, δικηγόρος στο Άρειο Πάγο, πατέρας τριών παιδιών. Και οινοπαραγωγός στην ιδιαίτερη πατρίδα του την Κεφαλονιά με την ετικέτα IonianTrilogyPremiumWines: Λευκό (Premium Ρομπόλα Κεφαλληνίας ΠΟΠ) Ερυθρό (Μαυροδάφνη Ξηρή Κεφαλληνίας ΠΟΠ & Σκυλοπνίχτης) και Ροζέ (Ρομπόλα & Μαυροδάφνη Ξηρή).
Στις εκλογές της 9ης Ιουνίου 2024 εξελέγη Μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για 5ετή θητεία (2024-2029). Ανέλαβε μέλος των Κοινοβουλευτικών Επιτροπών Προϋπολογισμού (BUDG), Περιβάλλοντος, Ενέργειας, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων (ENVI) και στην Επιτροπή Συνταγματικών Υποθέσεων (AFCO), στην οποία και ορίστηκε Συντονιστής.
Στη συνέντευξη που ακολουθεί ο Νικόλας Φαραντούρης υπογραμμίζει την αναγκαιότητα για μια δικαιότερη Πράσινη Συμφωνία που θα στηρίζει τους μικρούς παραγωγούς και θα ενισχύει την εξωστρέφεια της ελληνικής οικονομίας. Μέσα από την πολιτική του διαδρομή και το όραμά του για τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, προτάσσει την προάσπιση της ποιότητας των ελληνικών προϊόντων, τη θωράκιση των αγροτών έναντι των σύγχρονων προκλήσεων και την υιοθέτηση έξυπνων, βιώσιμων πρακτικών που ανταποκρίνονται στην κλιματική κρίση. Με φόντο την παγκόσμια αναγνώριση του ελληνικού κρασιού, ο ίδιος επιδιώκει να συνδέσει τις τοπικές παραδόσεις με μια στρατηγική εξωστρέφειας, ενισχύοντας τόσο τις κοινότητες όσο και την οικονομία της χώρας.
Ποια είναι τα σημαντικότερα διδάγματα που έχετε αποκομίσει και πώς βλέπετε την εξέλιξη του τομέα αυτού στην Ελλάδα;
Ασχολούμασταν από παλιά με την οινοπαραγωγή οικογενειακά αλλά ερασιτεχνικά. Τώρα πλέον επαγγελματικά και συστηματικά. Υπάρχει μια μαγεία γύρω απ’ το κρασί! Η ελληνική οινοποίηση χρονολογείται χιλιάδες χρόνια πίσω, με ιστορία που συνυφαίνεται με τη μυθολογία και τους αρχαίους πολιτισμούς. Το κρασί ήταν σύμβολο της αφθονίας, της χαράς και της συνάντησης του ανθρώπου με τους Θεούς. Ήταν η μετάβαση από το συνειδητό στο υποσυνείδητο και τούμπαλιν. Οι Έλληνες ήταν οι πρώτοι που εισήγαγαν την αμπελοκαλλιέργεια και τις τεχνικές οινοποίησης σε όλα τα εύκρατα μέρη της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Ιταλίας και της Γαλλίας, ακόμη και με εξαγωγές από ειδικές ποικιλίες σταφυλιών. Μάλιστα τις τελευταίες δεκαετίες φαίνεται ότι υπάρχει μια αναβίωση του ελληνικού κρασιού και οι Έλληνες παραγωγοί ανακαλύπτουν ξανά την οινοποιητική κληρονομιά τους αλλά μέσα από σύγχρονες πρακτικές. Το ελληνικό κρασί κερδίζει την αναγνώριση στη διεθνή σκηνή και η οινοπαραγωγή καθίσταται ένας δυναμικός κλάδος της Ελληνικής Οικονομίας και των εξαγωγών μας. Και μάλιστα τολμώ να πω, με έναν ολοένα αυξανόμενο αριθμό θαυμαστών του, που θέλουν να ανακαλύψουν τις μοναδικές του γεύσεις και ιστορίες, που όλες αποπνέουν άρωμα Ελλάδας.
Ποια είναι τα οφέλη του οινοτουρισμού για τις τοπικές κοινότητες και τους παραγωγούς;
Ο οινοτουρισμός – το πάντρεμα του κρασιού με τον τουρισμό – στην Ελλάδα είναι μία αναπτυσσόμενη βιομηχανία, που προσελκύει επισκέπτες από όλο τον κόσμο. Άνθρωποι ταξιδεύουν για να εξερευνήσουν τους αμπελώνες, τα οινοποιεία και την οινική κουλτούρα της χώρας μας. Αρκετά οινοποιεία, σήμερα, προσφέρουν ξεναγήσεις που μεταφέρουν τους επισκέπτες στους αμπελώνες, τα κελάρια και τις εγκαταστάσεις παραγωγής. Και μέσα από αυτές ο επισκέπτης μπορεί να αντλήσει πληροφορίες για τη διαδικασία οινοποίησης, από την καλλιέργεια του σταφυλιού έως τη ζύμωση και την παλαίωση. Όμως υπάρχουν και οι «διαδρομές κρασιού», που προσφέρουν μια ολοκληρωμένη οινική εμπειρία, συνδυάζοντας γευσιγνωσίες κρασιού με επισκέψεις σε τοπικά αξιοθέατα, εστιατόρια και καταλύματα. Έτσι ο επισκέπτης μπορεί να έχει μια ολοκληρωμένη, μοναδική εμπειρία που τέρπει όλες τις αισθήσεις του ή αλλιώς να ανακαλύψει την δική του αλήθεια μέσα στο ελληνικό τοπίο και τις παραδόσεις του. In vino veritas όπως έλεγε και ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος, δηλαδή εν οίνω η αλήθεια!
Ποια είναι τα κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες οινοπαραγωγοί σήμερα;
Ξεκάθαρα: Το υψηλό λειτουργικό και ενεργειακό κόστος (το υψηλότερο μεσοσταθμικά σε όλη την ΕΕ), η κλιματική κρίση και συνέπειές της (ερημοποίηση, ανομβύρα, τροπικό κλίμα, ασθένειες) και ο αθέμιτος ανταγωνισμός από εισαγωγές χωρίς στάνταρντς ασφαλείας ή οικολογικής/περιβαλλοντικής προστασίας. Και για τα τρία αυτά έχω ήδη κάνει παρεμβάσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Ας τα δούμε όμως αναλυτικά:
Η πανδημία, ο πόλεμος στην Ουκρανία και ο αυξανόμενος πληθωρισμός, αλλά και η ολιγωρία της Ελληνική Κυβέρνησης να πατάξει την αισχροκέρδεια και το υψηλό ενεργειακό κόστος 5 χρόνια τώρα, έχουν δημιουργήσει αναρίθμητες προκλήσεις για επιχειρήσεις και ιδιώτες. Από τη μία πλευρά, η παγκόσμια κατανάλωση κρασιού αυξήθηκε κατά 4% σε όγκο και κατά 16% σε αξία, σύμφωνα με αριθμούς από τον Διεθνή Οργανισμό Αμπέλου και Οίνου (OIV). Όμως από την άλλη έχουμε αυξήσεις στο γυαλί, στα καύσιμα, στα λιπάσματα στην εφοδιαστική αλυσίδα και ενίοτε καθυστερήσεις στα λιμάνια ανεφοδιασμών. Και ειδικά για την Ελλάδα μιλάμε για μια χώρα όπου τα πάντα είναι αρρύθμιστα και ασύδοτα, αφήνοντας τον Έλληνα παραγωγό να παλεύει μόνος του απέναντι στην αισχροκέρδεια, που έχουμε κυρίως σε ενέργεια και καύσιμα
Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση στη Nature Reviews Earth & Environment, η άνοδος της παγκόσμιας θερμοκρασίας θα μπορούσε να αλλάξει το κρασί όπως το γνωρίζουμε έως σήμερα, επηρεάζοντας έως και το 70% των αμπελώνων της Γης! Η βασική εκτίμηση των επιστημόνων είναι πως «οσονούπω» όχι και τόσο μακριά, οι αμπελώνες θα πρέπει να «μετακομίσουν» βορειότερα, καθώς περιοχές μεσαίου γεωγραφικού πλάτους ενδέχεται να μην μπορούν πλέον να καλλιεργούν σταφύλια. Γιατί είναι γνωστό ότι οι ξηροθερμικές συνθήκες επηρεάζουν την απόδοση των σταφυλιών, τη σύνθεση του σταφυλιού κατά τη συγκομιδή και την ποιότητα του κρασιού. Και ειδικά όταν μιλάμε για Μεσογειακές χώρες που θεωρούνται τα «Hot spots» της κλιματικής αλλαγής. Ωστόσο άλλες έρευνες αποδεικνύουν ότι επειδή το σταφύλι είναι ανθεκτικό μπορεί να αντέξει και σε υψηλότερες θερμοκρασίες χωρίς να επηρεάζεται τόσο η παραγωγή. Όμως πρέπει να υιοθετηθούν σε κάθε περίπτωση, έξυπνες γεωργικές τεχνικές με σωστή διαχείριση των αρδεύσεων και στροφή προς τη βιολογική γεωργία, την επαναχρησιμοποίηση γεωργικών αποβλήτων κλπ. Το Ισραήλ θα μπορούσε να είναι ένα case study…
Εξάλλου, η τετραπλή κρίση (υγειονομική, ενεργειακή, πληθωριστική & γεωστρατηγική) που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια στην Ευρώπη δεν θα μπορούσε να μην επηρεάζει μικρές αγορές αλλά με εξαγωγική δυναμική, όπως η Ελλάδα. Όμως εδώ στην Ελλάδα δεν υπάρχει καμία στήριξη του Αγροτικού Τομέα. Υψηλή φορολογία, ύπαρξη πολλαπλών καρτέλ και με ένα δίκτυο μεσαζόντων που κατέχει το υψηλότερο ποσοστό στην Ευρώπη δεν αφήνουν και πολλά περιθώρια στον μικρομεσαίο παραγωγό να αναπτυχθεί και να εξάγει. Παράλληλα δεν υπάρχει καμία ενεργή πολιτική της Κυβέρνησης για τη διαφύλαξη και θωράκιση της λεγόμενης επισιτιστικής ασφάλειάς μας. Κι όλα αυτά όταν ακόμη δεν έχουμε μετρήσει τα επίχειρα της καταστροφής Daniel στη Θεσσαλία… Οι Έλληνες παραγωγοί, που είναι κατεξοχήν οικογενειακές επιχειρήσεις, παλεύουν μόνοι τους για να διαφυλάξουν την αξεπέραστη ποιότητα των προϊόντων τους, που τους καθιστά μοναδικούς ως προς τις εξαγώγιμες δυνατότητές τους. Όμως το Κράτος κείται μακράν και ο υδροκεφαλισμός του ή αν θέλετε ο υπερσυγκεντρωτισμός του κατά το δόγμα του δήθεν «επιτελικού κράτους» στέκεται αμήχανο μπροστά στα διογκούμενα προβλήματα. Το περιώνυμο R & D που θα συνέδεε Πανεπιστήμια και Αγροτική Παραγωγή ανά περιοχές με στοχευμένη, «έξυπνη» παραγωγή προϊόντων ανάλογα με τα συγκριτικά τους πλεονεκτήματα είναι στα σπάργανα ενώ οι Περιφέρειες δεν έχουν καμία αρμοδιότητα, δικαιοδοσία καθώς και πόρους. Αλήθεια πόσα χρόνια λέμε ότι το Υπουργείο Γεωργίας ή όπως αλλιώς μετονομάζεται κατά καιρούς δεν θα έπρεπε να είναι στην Αθήνα;
Πιστεύετε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση βοηθάει επαρκώς την ανάδειξη των τοπικών προϊόντων, ή μήπως η πολιτική της δυσχεραίνει τη θέση των μικρών και μεσαίων παραγωγών και των παραδοσιακών προϊόντων στο σύνολό τους;
Χρειάζονται νομοθετικές πρωτοβουλίες, τόσο σε εθνικό, όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Πρόσφατα εισήχθη στη Βουλή σχετικό νομοσχέδιο περί θεσμικού πλαισίου για τις διαδικασίες ελέγχου, διοικητικών μέτρων και κυρώσεων στον τομέα γεωργικών προϊόντων και τροφίμων με Προστατευόμενες Ονομασίες Προέλευσης, Προστατευόμενες Γεωργικές Ενδείξεις & Εγγυημένων Παραδοσιακών Ιδιότυπων Προϊόντων. Όμως η εικόνα είναι άκρως δυσοίωνη κι ανησυχητική: ο καθένας μόνος του… Αλήθεια τί άλλο πρέπει να πούμε για τον αμαρτωλό ΟΠΕΚΕΠΕ με τη διοικητική, λειτουργική και οργανωτική του αποσύνθεση που είναι υπό επιτήρηση από τη DG AGRI, το «χρεωκοπημένο» ΕΛΓΑ και τον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ που δεν μπορεί να ανταποκριθεί στους ελέγχους με την επιδιωκόμενη αποτελεσματικότητα που χρειάζονται για ΠΟΠ, ΠΓΕ & ΕΠΙΠ προϊόντα;
Αναφορικά με την Ευρώπη, στα πλαίσια της πράσινης συμφωνίας και της πράσινης μετάβασης υπάρχει, όπως ανέφερα και προηγουμένως, ένας αθέμιτος ανταγωνισμός. Η Ευρώπη εισάγει από τρίτες χώρες χωρίς αυστηροποίηση των ελέγχων ενώ οι ευρωπαίοι παραγωγοί πρέπει να τηρούν κατά γράμμα όλους τους περιορισμούς που αναμφισβήτητα πλήττουν την Κοινή Αγροτική Πολιτική. Περιορισμός φυτοφαρμάκων, μείωση επιδοτήσεων για ντίζελ, υποχρεωτική αγρανάπαυση & ελαχιστοποίηση λιπασμάτων καθιστούν τα ευρωπαϊκά προϊόντα μη ανταγωνιστικά. Συν τοις άλλοις και μια απέραντη γραφειοκρατία που απαιτείται για τη συμμόρφωση με τα νέα μέτρα. Δείτε τί συνέβη με τη δημιουργία του κόμματος των Αγροτών στην Ολλανδία όταν εισήχθη η Οδηγία για δραστικό περιορισμό των εκπομπών του αζώτου ! Και την ίδια στιγμή αναστέλλονται οι τελωνιακοί δασμοί από Ουκρανία για 27 χώρες της Ε.Ε. όταν η Ουκρανία αντιπροσωπεύει το ¼ της Ευρωπαϊκής παραγωγής. Είναι τυχαίο μήπως το ότι η ισπανική βιομηχανία αγροδιατροφής μεταφέρεται στο …Μαρόκο για να είναι πιο ανταγωνιστική και να μπορεί να εξάγει στην Ευρώπη;
Ποιες πρωτοβουλίες προτίθεστε να αναλάβετε ως Ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ για την επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η ελληνική παραγωγή και την ενίσχυση της εξωστρέφειάς της;
Έχω ήδη πάρει πρωτοβουλίες τόσο σε επίπεδο κοινοβουλευτικών επιτροπών στις οποίες είμαι μέλος (Επιτροπές Προϋπολογισμού, Περιβάλλοντος και Συνταγματικών Υποθέσεων), όσο και σε επίπεδο Ολομέλειας. Πρωτοβουλίες θεσμικές αλλά και οικονομικές και στο πλαίσιο διαφόρων επιμέρους πολιτικών: ΚΑΠ, Περιβαλλοντική Πολιτική, Κοινή Εμπορική Πολιτική με τρίτες χώρες.
Στόχος μου είναι να μπει ένα τέλος στον αθέμιτο ανταγωνισμό στις εισαγωγές από τρίτες χώρες, αγροτικών προϊόντων, που δεν έχουν αυστηρές προδιαγραφές στην καλλιέργεια αλλά και στις συνθήκες εργασίας. Πράσινη αλλά όχι Αθέμιτη Κοινή Αγροτική Πολιτική. Αυτή ήταν άλλωστε και η Παρέμβαση μου στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου στο Στρασβούργο και αυτός θα είναι κι ένας από τους στόχους μου!
Η Πράσινη Συμφωνία που ανακοινώθηκε τον Φεβρουάριο του 2023 είναι ένα φιλόδοξο σχέδιο που στοχεύει σε μηδενικές εκπομπές έως τα μέσα του αιώνα από την ευρωπαϊκή βιομηχανία και τη γεωργία, το επονομαζόμενο “Farm to Fork”, δεν πρέπει να στραγγαλίζει τους Ευρωπαίους αγροτοκτηνοτρόφους και να τους καθιστά μη ανταγωνιστικούς. Κι αυτό πρέπει να επισυμβεί με αυστηροποίηση των διμερών συμφωνιών με τρίτες χώρες ή και στο πλαίσιο των πολυμερών διαπραγματεύσεων στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου προς όφελος όλων και ειδικά του πολύπαθου ευρωπαϊκού νότου, που ως επί το πλείστον υπόκειται στις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής ως hot spot.
Περισσότερα για τον Νικόλα Φαραντούρη μπορείς να βρεις εδώ: https://farantouris.eu/
Διάβασε ακόμη: Έρευνα ΕΒΕΑ «Παλμός ελληνικής επιχειρηματικότητας» – σε συνεργασία με τη Deloitte
Ακολούθησε το makeyourway.gr στο Google News
